Cơm tám giò chả vừa ngon vừa thanh lịch của người Hà Nội

Ngày xưa ở Hà Nội khi mời nhau đi ăn cơm thì thường đưa vào một cửa hàng cơm tám giò chả nằm rải rác khắp những phố đông như Hàng Bông, Hàng Buồm, phố Huế…Thời Pháp thuộc, nổi tiếng nhất có cửa hàng Tiến Thành Buồm mà chủ nhân là người gốc ở làng giò chả Ước Lễ nổi tiếng.

Trong bữa cơm tám giò chả thường phải có giò lụa, giò lựu, giò hoa mỗi thứ một đĩa con. Sau đó là chả quế, chả bìa, chả xương xông. Ngoài ra còn có gà luộc béo vàng, lòng chay, canh giò sống. Món đệm thì có dưa giá, dưa hành, dưa góp. Khi thực khách muốn ăn thêm sẽ có những món xào: thịt bò xào cải lăn, thịt bò xào dứa, thịt bò xào hoa lơ.

Cũng có nơi còn có món mọc nấu đông. Tuy nhiên không có những món tanh từ tôm, cua cá, ốc… Có lẽ những món thuỷ sản không đi đôi được với gạo tám làng Cói bên Gia Lâm, nếu không cũng phải gạo tám Mễ Trì nhưng tám Cói vẫn hơn vì hạt nhỏ trắng trong, nấu lên dậy hương ngào ngạt. Người đi đường còn ngửi thấy mùi thơm bay toả ra ngoài.

Cơm tám giò chả – món ngon Hà Nội

Một bữa cơm tám giò chả những năm 1940 ở Hà Nội thực cũng chẳng đáng bao nhiêu nên ai cũng có thể đi ăn được và cũng dễ thiết đãi nhau. Hai người ăn các món một bữa cũng chỉ mất khoảng đôi ba đồng Đông Dương hồi đó. Nếu muốn đỡ tốn tiền không nhất thiết phải gọi đủ mọi món. Người đi ăn chỉ cần tìm một bàn con ngồi đợi người hầu bàn bưng một khay đầy kín các đĩa giò chả và thức ăn khác đến bên để cho người ăn chọn món nào tuỳ thích ít nhiều tuỳ bụng. Mỗi đĩa đều được định giá, ăn xong nhà hàng cứ đếm bát tính tiền. Những món gọi thêm cũng đều có giá sẵn không cần gọi đĩa to đĩa nhỏ. Cuối cùng khách trả tiền thẳng cho người hầu bàn, nếu thừa chút ít có thể cho lại họ gọi là tiền “boa” nhưng cũng không nhất thiết phải làm như vậy mới là lịch sự.

Sau ngày giải phóng Thủ đô, cửa hàng cơm tám giò chả còn tồn tại một thời gian ngắn ngủi rồi mất tích cùng với các thứ hàng miếng chín nổi tiếng Hà Nội vì khan hiếm lương thực cũng có nhưng chính là vì ngành ăn uống quốc doanh chiếm độc quyền hạn chế tư nhân cạnh tranh.

Mấy năm trở lại đây, cửa hàng cơm tám giò chả dường như sống lại tập trung đông nhất là ở phố Huế. Khách ăn có thể đến Việt Hưng, Việt Hoa nhưng cách bán cũng khác với ngày xưa: thức ăn để tập trung trên quầy ngoài cửa, khách chỉ trỏ món nọ món kia rồi vào hai bên dãy bàn dài ngồi đợi người bưng vào do đó cũng không còn cái thú mời nhau đi ăn cơm tám giò chả như thời ngày xưa. Nhưng cái đáng tiếc nhất lại là giống lúa tám Cói ngày xưa hay hay tám Mễ Trì cũng không còn nữa mà chỉ là thứ gạo R203 giã kỹ ủ lá thơm giả mùi gạo tám mà thôi.